Varikosel, testisin venöz yapısında oluşan ve doğuştan olan bir damarsal anomalidir. Yaşla birlikte ilerleyerek sperm yapım bozukluğuna neden olabilir. Çok ilerlemiş olgularda testis boyutlarında azalma ve testosteron yapımında bozukluklara neden olabilir. Bazı erkeklerde sperm yapım bozukluğu dışında testiste veya kasık bölgesinde ağrı olabilir. Genellikle sol testiste görülmekle birlikte her iki testiste de olabilir. Dünya Sağlık Örgütü'nün 1992 yılındaki verilerine göre 9043 erkekte semen analizi incelemelerinde, sperm parametreleri bozuk olan erkeklerin %25'inde ve normal sperm parametrelerine sahip erkeklerin %12'sinde varikosel tespit edilmiştir. Başka bir çalışmada infertilite şikayeti ile başvuran erkeklerin %35-40'ında varikosel tespit edilmiştir.

Artmış damar yapısı ve kanlanma testisin fonksiyolarını:

1-Isı artışına neden olarak,
2-Dokunu oksijenlenmesindeki bozulma,
3-Böbrek ve böbrek üstü bezlerinden gelen zararlı atıkların birikmesine yol açarak bozar.
Üretilen spermler üzerinde de hareketliliğin bozulması, sperm sayısının azalması ve sperm yapısının bozulmasına neden olur. Bu etkiler ile spermiogramda çoğunlukla sperm sayısında azalma, yapısal bozukluklar ve hareket bozukluğuna yol açar. Bu arada testosteron hormonu salınımında rol oynayan testisteki Leydig hücrelerinin sayısal artışına rağmen fonksiyonel olarak testosteron salınımında azalma görülür.